Bạn có bao giờ nghe nói về Armageddon không? Đó là một từ mà nhiều người sử dụng để chỉ một cuộc chiến khốc liệt và quyết định giữa các lực lượng thiện và ác ở cuối thời đại. Đó cũng là một từ mà nhiều nhà hoạt động hòa bình dùng để miêu tả một cuộc chiến tranh hạt nhân có thể xóa sổ loài người. Nhưng bạn có biết Armageddon là gì, nó xuất phát từ đâu, và nó có ý nghĩa gì trong các tôn giáo khác nhau không? Hãy cùng tôi khám phá những điều thú vị về Armageddon trong bài viết này nhé.
Armageddon kinh điển có gì thú vị
Theo Từ điển Oxford, Armageddon là một danh từ có hai nghĩa chính:
– Trong Thiên ứng kinh của Kitô giáo, nơi mà các vua của trái đất dưới sự lãnh đạo của quỷ sẽ chiến đấu với các lực lượng của Thiên Chúa ở cuối lịch sử.
– Một cuộc chiến hoặc xung đột khủng khiếp có thể gây ra sự hủy diệt toàn diện hoặc sự suy vong của loài người.
Từ Armageddon xuất hiện duy nhất một lần trong Kinh Thánh Kitô giáo, trong Khải huyền 16:16. Từ này là một cách phiên âm tiếng Hy Lạp của từ tiếng Do Thái har məgiddô (הר מגידו), có nghĩa là núi Megiddo. Megiddo là một thành phố cổ xưa ở miền bắc Israel, nơi đã diễn ra nhiều trận chiến lịch sử.
Lịch sử
Megiddo trong Kinh Thánh Do Thái
Megiddo được nhắc đến mười hai lần trong Kinh Thánh Do Thái, mười lần liên quan đến thành phố cổ xưa của Megiddo, và hai lần liên quan đến đồng bằng Megiddo, có lẽ chỉ đơn giản là đồng bằng bên cạnh thành phố. Trong Kinh Thánh Do Thái, Megiddo được coi là một địa điểm chiến lược quan trọng, nơi có một pháo đài do vua Ahab xây dựng để bảo vệ con đường thương mại cổ xưa Via Maris, nối Ai Cập với các đế chế phía bắc của Syria, Anatolia và Mesopotamia.
Megiddo đã chứng kiến nhiều trận chiến quyết liệt trong lịch sử Do Thái và các dân tộc láng giềng. Một số trận chiến nổi tiếng tại Megiddo là:
– Trận Megiddo vào khoảng năm 1479 TCN, khi pharaon Thutmose III của Ai Cập đánh bại liên minh các vua Canaan do vua của Kadesh dẫn đầu. Đây được coi là trận chiến xe ngựa đầu tiên được ghi chép trong lịch sử.
– Trận Megiddo vào năm 609 TCN, khi vua Josiah của Judah bị vua Necho II của Ai Cập giết chết khi cố ngăn cản ông tiến vào Assyria để giúp vua Ashur-uballit II. Đây là trận chiến cuối cùng của Josiah, người được coi là một trong những vị vua công chính nhất của Judah.
– Trận Megiddo vào năm 1918, khi liên quân Anh-Pháp đánh bại quân Đức-Thổ Nhĩ Kỳ trong Chiến tranh thế giới thứ nhất. Đây là trận chiến mở đường cho việc chiếm đóng Palestine của Anh và kết thúc thời kỳ Ottoman ở Trung Đông.
Armageddon trong Thiên ứng kinh Kitô giáo
Armageddon chỉ xuất hiện một lần trong Thiên ứng kinh Kitô giáo, trong Khải huyền 16:16. Trong đoạn này, tác giả mô tả một loạt các tai họa được gọi là bảy chén sự thù hận của Thiên Chúa được đổ xuống trái đất trong thời kỳ cuối cùng trước khi Thiên Chúa xuất hiện để thiết lập nước Thiên Chúa. Tai họa thứ sáu là sự khô cạn của sông Euphrates, để chuẩn bị đường cho các vua ở phương Đông tiến vào. Sau đó, tác giả viết:
Và tôi thấy ba tinh linh dơ bẩn như những con ếch ra khỏi miệng con rồng, và ra khỏi miệng con thú, và ra khỏi miệng nhà tiên tri giả. Đó là những tinh linh của quỉ, làm những điều kỳ diệu, đi ra khỏi các vua của trái đất và của toàn thế giới, để họ tụ họp cho ngày chiến tranh lớn của Thiên Chúa toàn năng … Và họ tụ họp các vua lại nơi được gọi bằng tiếng Do Thái là Armageddon. (Khải huyền 16:13-16)
Trong đoạn này, Armageddon được coi là nơi mà các vua của trái đất dưới sự lãnh đạo của quỷ sẽ chiến đấu với các lực lượng của Thiên Chúa ở cuối lịch sử. Tuy nhiên, không có chi tiết nào về cuộc chiến này được cung cấp trong Khải huyền. Một số nhà giải thích cho rằng Armageddon chỉ là một biểu tượng cho cuộc chiến tranh tâm linh chung chung giữa thiện và ác, không phải là một địa điểm cụ thể. Một số khác cho rằng Armageddon là một địa điểm thực tế, có thể là thành phố Megiddo hoặc đồng bằng Jezreel xung quanh nó, nơi đã chứng kiến nhiều trận chiến quan trọng trong lịch sử Do Thái.
Ý nghĩa trong Kitô giáo
Trong Kitô giáo, Armageddon có ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào các trường phái giải thích Thiên ứng kinh. Một số trường phái chính là:
Tiên tri luận là trường phái cho rằng Thiên Chúa sẽ xuất hiện trước khi thiết lập nước Thiên Chúa trên trái đất trong một nghìn năm. Theo trường phái này, Armageddon là một cuộc chiến thật sự giữa các lực lượng của quỷ và các lực lượng của Thiên Chúa, sẽ diễn ra sau khi quỷ bị buộc phải xuống địa ngục trong một thời gian ngắn. Cuộc chiến này sẽ kết thúc bằng sự chiến thắng của Thiên Chúa và sự hủy diệt của quỷ và những người theo ông. Sau đó, Thiên Chúa sẽ thiết lập nước Thiên Chúa trên trái đất và sẽ xét xử sống và chết.
Hậu tiên tri luận (Postmillennialism): Hậu tiên tri luận là trường phái cho rằng nước Thiên Chúa sẽ được thiết lập trên trái đất do sự lan truyền của Tin Mừng và sự cải thiện của xã hội. Theo trường phái này, Armageddon không phải là một cuộc chiến vật lý, mà là một cuộc chiến tâm linh giữa thiện và ác, diễn ra trong suốt lịch sử nhân loại. Cuộc chiến này sẽ kết thúc bằng sự chiến thắng của Thiên Chúa và sự hủy diệt của quỷ và những người theo ông. Sau đó, Thiên Chúa sẽ xuất hiện để xét xử sống và chết.
Trung tiên tri luận (Amillennialism): Trung tiên tri luận là trường phái cho rằng nước Thiên Chúa đã được thiết lập trên trái đất từ khi Chúa Giêsu sống lại và lên trời. Theo trường phái này, Armageddon cũng không phải là một cuộc chiến vật lý, mà là một cuộc chiến tâm linh giữa thiện và ác, diễn ra trong suốt thời kỳ giữa hai sự xuất hiện của Chúa Giêsu. Cuộc chiến này sẽ kết thúc bằng sự chiến thắng của Thiên Chúa và sự hủy diệt của quỷ và những người theo ông. Sau đó, Thiên Chúa sẽ xuất hiện để xét xử sống và chết.
Trong các tôn giáo khác
Armageddon không chỉ có ý nghĩa trong Kitô giáo, mà còn có ảnh hưởng đến các tôn giáo khác như:
Hồi giáo: Trong Hồi giáo, có một khái niệm về ngày tận thế, khi Allah sẽ xuất hiện để xét xử sống và chết. Trước ngày tận thế, có một loạt các dấu hiệu được gọi là alamāt as-sāʿah (علامات الساعة), bao gồm cả những cuộc chiến tranh và xung đột khủng khiếp. Một trong những cuộc chiến tranh quan trọng nhất là Malhamat al-Kubra (ملحمة الكبرى), hay “cuộc chiến tranh lớn”, giữa các lực lượng Hồi giáo và các lực lượng Không tín ngưỡng ở Dabiq, một thành phố ở Syria. Cuộc chiến tranh này được coi là một tiền đề cho sự xuất hiện của al-Masih ad-Dajjal (المسيح الدجّال), hay “kẻ lừa đảo”, một kẻ địch của Allah và người Hồi giáo. Sau đó, al-Mahdi (المهدي), hay “người được hướng dẫn”, và Isa (عيسى), hay “Chúa Giêsu”, sẽ xuất hiện để đánh bại al-Dajjal và thiết lập một thời kỳ hòa bình và công lý.
Bách Hợp giáo: Bách Hợp giáo là một tôn giáo mới được thành lập vào năm 1964 bởi Nguyễn Thành Nam, một người Việt Nam. Tôn giáo này kết hợp các yếu tố từ Phật giáo, Cao Đài, Đạo Mẫu, và Kitô giáo. Theo Bách Hợp giáo, Armageddon là một cuộc chiến tranh thế giới sẽ diễn ra vào năm 2024, khi các nước lớn sẽ sử dụng vũ khí hạt nhân để tấn công nhau. Cuộc chiến tranh này sẽ gây ra sự hủy diệt toàn cầu và sự chết chóc của hàng tỷ người. Sau đó, Thiên Chúa sẽ xuất hiện để cứu những người tin vào Ngài và đưa họ vào Thiên đường. Những người không tin vào Ngài sẽ bị đày vào Địa ngục.
Bahá’í: Bahá’í là một tôn giáo mới được thành lập vào năm 1863 bởi Bahá’u’lláh, một người Iran. Tôn giáo này tin rằng có một Thiên Chúa duy nhất, và rằng tất cả các tôn giáo là những biểu hiện khác nhau của Ngài. Theo Bahá’í, Armageddon không phải là một cuộc chiến tranh vật lý, mà là một quá trình biến đổi tâm linh của nhân loại, từ thời kỳ cũ sang thời kỳ mới. Thời kỳ cũ là thời kỳ của sự chia rẽ, xung đột, bất công, và bạo lực. Thời kỳ mới là thời kỳ của sự thống nhất, hòa bình, công lý, và yêu thương. Quá trình này được khởi đầu bởi sự xuất hiện của Bahá’u’lláh, người được coi là Đấng Hiện Thánh của thời đại này. Quá trình này cũng được ủng hộ bởi các Đấng Tiền Thánh của các tôn giáo khác, như Abraham, Moses, Zoroaster, Buddha, Krishna, Chúa Giêsu, Muhammad, và các Đấng Khai Sơn khác. Quá trình này còn chưa hoàn thành, và cần sự cống hiến của tất cả các con người để xây dựng một nền văn minh thế giới mới.
