Hộ dân sẽ phải phân loại rác tại nguồn
Theo Luật Bảo vệ Môi trường có hiệu lực từ năm 2022, những người dân và hộ gia đình không thực hiện phân loại rác tại nguồn sẽ bị phạt 1 triệu đồng. Hiện Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) đang triển khai chiến dịch tuyên truyền trên toàn quốc, kêu gọi người dân bắt đầu phân loại rác thành ba loại, và quy định thời hạn cuối cùng là ngày 31.12.2024 để chính thức thực hiện.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, việc phân loại rác tại nguồn đang được triển khai mạnh mẽ. Cuối tuần trước, ngày 4.11, tại trụ sở Hội Liên hiệp Phụ nữ quận Gò Vấp (TP.HCM), đã diễn ra sự kiện “Ngày hội đổi rác lấy quà” do Hội Phụ nữ quận Gò Vấp phối hợp với Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam tại TP.HCM cùng các doanh nghiệp trong lĩnh vực môi trường và tái chế tổ chức.
Bà Phan Thị Thúy Phượng, Phó trưởng đại diện Văn phòng phía nam Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam, cho biết: Đây là hoạt động thường xuyên của hội trong gần một năm qua. Ngoài Gò Vấp, chương trình còn được tổ chức ở Hóc Môn, quận 10 và quận 1. “Chúng tôi tổ chức ngày hội mỗi tháng một lần để bà con đưa rác đến đổi quà. Chương trình ngày càng thu hút đông đảo người dân tham gia. Ở Gò Vấp, một số phường có đến xe ba gác, xe tải để đổi quà”, bà Phượng chia sẻ.
Rác sẽ được phân loại thành nhiều loại như vỏ lon nhôm, chai nhựa, bao ni lông, giấy bìa cứng, pin, quần áo cũ… Loại có thể tái chế sẽ được quy đổi trực tiếp thành tiền hoặc quà. Quà là sản phẩm của các doanh nghiệp tham gia chương trình, một số doanh nghiệp thu gom lon nhôm, chai nhựa để tái chế và trả tiền cho bà con. Pin, là loại rác nguy hại, sẽ được đơn vị chuyên trách thu gom và xử lý đúng quy định. Quần áo cũ cũng được chọn lọc, đưa đến các nơi thiện nguyện nếu còn sử dụng được, nếu không, sẽ được xử lý và làm nhiên liệu cho ngành sản xuất xi măng.
“Hoạt động của chúng tôi nhằm tăng cường ý thức của người dân về việc phân loại rác tại nguồn theo định hướng của Nhà nước. Đa số người dân có ý thức tốt về việc coi rác là tài nguyên tái chế và muốn tham gia phân loại. Tuy nhiên, vấn đề của chúng ta là thiếu sự đồng bộ trong triển khai, do đó chưa đạt hiệu quả cao. Đôi khi, rác sau khi được phân loại, các đơn vị thu gom lại trộn chung, làm mất mục đích. Vì vậy, để đạt hiệu quả, chúng ta cần có sự tổ chức và đồng thuận về chính sách của Nhà nước”, bà Phượng nhấn mạnh.
Tăng giá mua rác sẽ giảm ô nhiễm Theo mục tiêu, chậm nhất đến ngày 31.12.2024, toàn bộ chất thải rắn phải được phân loại. Bà Phượng đánh giá để đạt được mục tiêu này, trước hết cần tiếp tục tuyên truyền cho cộng đồng thông qua các phương tiện truyền thông và tổ chức đoàn thể xã hội, và cần phải thực hiện liên tục. Thứ hai là cần đồng bộ trong việc xử lý chất thải. Hiện chỉ có một đơn vị xử lý rác, đó là Công ty Công trình đô thị, nhưng không đủ. Vì vậy, cần tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp tư nhân có thể tham gia thu gom, xử lý, và tái chế. Việc thu gom rác của Công ty Công trình đô thị cũng cần được đào tạo để tránh tình trạng di chuyển ô nhiễm từ nơi này sang nơi khác. Thứ ba, đối với những loại rác có khả năng tái chế cao như giấy, nhôm, nhựa, cần hỗ trợ về vốn và lãi suất để thành lập và phát triển doanh nghiệp thu gom và xử lý rác.
Bộ Tài nguyên và Môi trường
“Hiện nay, Nhà nước phải chi một lượng tiền lớn hàng năm để xử lý chất thải rắn. Vì vậy, chúng ta cần có cơ chế tăng giá mua các loại chất thải này, đặc biệt là bao bì nhựa, nhôm, giấy… Ví dụ, hiện nay giá mua chất thải nhựa PE chỉ là 3.000 đồng/kg, nếu có chính sách để tăng giá mua lên 4.000 – 5.000 đồng/kg, chúng ta sẽ không còn lo lắng về ô nhiễm. Hoặc chất thải hữu cơ, chúng ta có chính sách hợp lý có thể tận dụng để phát triển thành các sản phẩm phân bón”, bà Phượng đề xuất.
Ông Trần Việt Anh, Chủ tịch Hiệp hội Tái chế chất thải Việt Nam (VWRA), cho rằng để thực hiện thành công, Nhà nước cần phải chuẩn bị đầy đủ mọi mặt. Thứ nhất là tuyên truyền cho người dân, thứ hai là chuẩn bị chính sách và thực tiễn. Điều này có nghĩa là việc tổ chức thu gom, xử lý rác phải được tổ chức có tổ chức, đúng quy định. Nếu người dân phân loại tốt mà những nơi khác không thực hiện đúng quy trình, thì cũng không còn ý nghĩa. Đối với người dân, ví dụ như ở các khu chung cư, sẽ quy trách nhiệm về ban quản lý. Ở những khu nhà diện tích nhỏ, lao động nghèo, vùng nông thôn có thể tổ chức phân loại theo khu phố, tổ dân phố… Song song đó, cần có chế tài đối với những nơi thực hiện không tốt việc phân loại và tỷ lệ rác được thu gom tái chế thấp; và ngược lại tuyên dương khuyến khích những nơi làm tốt.
“Ý nghĩa của việc phân loại rác tại nguồn là để tận dụng nguồn tài nguyên này, thu gom tái chế sao cho đạt hiệu quả cao nhất và giải quyết đồng thời các vấn đề môi trường, kinh tế và xã hội. Chính vì vậy, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ về vốn, lãi suất, đất đai… cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này. Khi có nhiều doanh nghiệp tham gia tái chế, sẽ tạo ra nhu cầu thu mua nguyên liệu từ rác và giúp hình thành phát triển thị trường. Người dân nhìn thấy những sản phẩm thật, giá trị thật sẽ cùng chung tay tham gia. Riêng trong ngành nhựa, mỗi năm Việt Nam phải chi khoảng 10 tỷ USD để nhập khẩu nhựa nguyên liệu. Nếu có chính sách đẩy mạnh việc tái chế, chúng ta sẽ giảm được một lượng lớn ngoại tệ nhập khẩu nhựa nguyên liệu”, ông Việt Anh nói.
Hãy theo dõi và xem thêm các bài viết khác tại chuyên mục kinh tế 247 của daily247.vn nhé
Nguồn: https://thanhnien.vn/ho-dan-se-phai-phan-loai-rac-tai-nguon-185231109191652397.htm
